Rusya’nın Ana Dilde EÄŸitim Politikasına Diasporalardan Tepki

Foruma Nogay Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği, ÇERKESFED, Dünya Kırım Tatar Kongresi, Kırım Dernekleri Genel Merkezi, ABHAZFED, KAFDAV ve Dünya Çerkes Birliği (DÇB) gibi pek çok kuruluş katıldı.

Anadilde eÄŸitimi kısıtlayan yasa tasarısı Rusya Federasyonu BaÅŸkanı Vladimir Putin tarafından onaylandı.Konu ile ilgili olarak Kafkas Dernekleri Federasyonu bir forum düzenledi.Nogay Türkleri Kültür ve YardımlaÅŸma DerneÄŸi’nin önerisi ile forum içeriÄŸi geniÅŸletilerek,daha önce bu yasa tasarısı ile ilgili çalışmalar yürüten Dünya Kırım Tatar Kongresi ve Kırım Türkleri Kültür ve YardımlaÅŸma DerneÄŸi’ de foruma davet edildi.

RUSYA’NIN ANADÄ°LDE EĞİTÄ°M YASASI NELER GETÄ°RÄ°YOR ?

Rusya Federasyonu’nda yaÅŸayan tüm halkları etkileyen yeni yasaya göre anadilde eÄŸitim tamamen yasaklanmamakla birlikte, seçmeli ders olarak ve velilerin izni ile öğrenciler anadilde eÄŸitim hakkına sahip olacaklar. Yasaya göre haftalık olarak iÅŸlenen ders saati süreleri azaltılıyor ve Rusçanın etkisi nedeni ile anadilde eÄŸitim alacak olan öğrencilerin sayısının yok denecek kadar az olması beklenmekte. Bu durum Rusya Federasyonu anayasasında cumhuriyetlerin anadilde eÄŸitim haklarını garanti altına alıyor olmasına raÄŸmen yakın gelecekte tüm halkların dillerinin kaybolma tehlikesi ile karşı karşıya kalmalarına yol açacağı endiÅŸesi taşımakta.

KAFFED GENEL BAÅžKANI’NIN ÇAÄžRISI

Kafkas Dernekleri Federasyonu Genel BaÅŸkanı YaÅŸar Aslankaya, proÄŸramın açılış konuÅŸmasında Rusya Federasyonu’nda kabul edilen yasanın sadece Çerkesleri deÄŸil Rusya’da yaÅŸayan ve Rus olmayan tüm halkları ilgilendirdiÄŸini dile getirerek bununla ilgili olarak aramızdaki sorunları bir kenara bırakıp tek bir vücut halinde hareket etmemiz gerekir,dedi.

UNESCO,UNPO VE BİRLEŞMİŞ MİLLETLERE ÇAĞRI YAPTIK

Dünya Kırım Tatar Kongresi Sekreteri Namık Kemal Bayar yasanın henüz yeni yürürlüğe girdiÄŸini ancak iÅŸaretlerinin en az on yıl önce verilmeye baÅŸlandığını söyledi. Kırım Tatarları olarak uluslararası camiaya çaÄŸrı yaptıklarını ve bu yasayla ilgili olarak UNESCO,UNPO ve BÄ°rleÅŸmiÅŸ Milletlere Yerli Halklar Daimi Forumu’na baÅŸvuruda bulunduklarını belirtti.

Kırım’ın iÅŸgalinden beri devam eden 4 yıllık süreçte Rusya’nın Kırım Tatarları üzerinde çok ciddi baskıları olduÄŸunu ve Kırım Tatar dilinin de bu baskı altında olduÄŸunu ifade ederek, Rusya’da yaÅŸayan halkları da yakın zamanda Kırım’da yaÅŸanılan sürecin beklediÄŸinden endiÅŸe ediyoruz dedi.

HAKAN BENLİ ; KONFERANS DÜZENLEYECEĞİZ

Nogay Türkleri Kültür ve YardımlaÅŸma DerneÄŸi Yönetim Kurulu Ãœyesi Hakan Benli konuÅŸmasında, Türkiye’de yaÅŸayan Nogay Türkleri olarak, Rusya Federasyonu’nda yaÅŸayan halkların Türkiye’deki uzantıları olan ve dernekleri, federasyonları olan diasporadaki Türk vatandaşı halkların katılımı ile, geniÅŸ tabanlı bir konferansı Ankara’da düzenleyeceklerini ve bunun çalışmalarını yaptıklarını belirtti.

Bu konferansa katılan ve Rusya’daki halkların Türkiye’de yaÅŸayan ve Türk vatandaşı olan tüm kesimlerin mutabakatı ile ortak bir bildiriye imza atarak, ayrıca hazırlanacak baÅŸka bir metin ile de UNESCO’ya,UNPO’ya, BirleÅŸmiÅŸ Milletlere ve diÄŸer ilgili uluslararası kuruluÅŸlara müracaat ederek konuyu uluslararası boyuta taşımak gerekliliÄŸini ifade etti.

Konunun sadece Rusya Federasyonu’nun içiÅŸleri olmadığını, aynı zamanda Rusya Federasyonu Anayasasında,halkların dilinin ve anadilde eÄŸitim hakkının korunduÄŸu kısımların ihlalinin de ortaya çıktığını ve bu durumun gerek Rus olmayan halkların Rusya’daki durumlarını gerekse Rusya dışındaki bu halkların uzantıları olan diasporadaki halkların dillerinin gelecekte tehlikeye sokacağını ifade etti.

KAMUOYUNU OLUÅžTURMAK GEREKLÄ°

Çerkes Dernekleri Federasyonu ÇERKESFED Başkanı Nusret Baş ise, kamuoyu oluşturmak için çalışmalar yaptıklarını ve Rusya Duması başta olmak üzere Rusya Federasyonundaki tüm özerk federe cumhuriyet parlemenolarına Rusça, Birleşmiş Milletler Yerli Halklar Daimi Forumu ve UNESCO Genel Sekreterliğine ingilizce mektuplar gönderdiklerini belirtti.

Forumda ayrıca Kırım Derneği Genel Başkanı Mükremin Şahin, Adige- Xase Çerkes Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Emin Yaşar, Dünya Çerkes Birliği Abhaz Dernekleri Federasyonu Başkanı Atanur Aksoy, Kafkas Araştırma Kültür ve Dayanışma Vakfı Başkanı Muhittin Ünal, DÇB Yönetim Kurulu Üyesi Ümit Duman, Prof.Dr.Hakan Kırımlı,Yazar Roza Kurban ve diğer STK temsilcileri görüş ve önerilerini dile getirdiler.

Bir önceki yazımız olan Mehmetçik Vakfı'ndan Kaymakam Haskırış'a Plaket başlıklı makalemizde Aydıntepe, Bayburt ve Erzurum hakkında bilgiler verilmektedir.